معرفی سینی کشت نشاء
سینی کشت نشاء در اندازه ها و مدلهای مختلف و با استفاده از نوع پلاستیک های مختلف به منظور پرورش و رشد اولیه بذر و قلمه ها در محیط گلخانه تولید و عرضه می شود که باعث تسهیل در انقال نشاء ها به مزرعه می شود.
در گذشته کشت نشاء در گلدان‌های سفالی یا توربی انجام می‌شد اما امروزه برای نشاء از سینی‌هایی حجره‌دار به شکل مخروط یا هرم معکوس استفاده می‌شود. در واقع سینی کشت نشاء یکی از ابزارهای کشاورزی است که وظیفه انتقال و نگهداری از نشاء کشاورزی را تا زمین زراعی بر عهده دارد.
یکی از بهترین روش‌های کشت نشاء در قیاس با کشت مستقیم استفاده از همین سینی‌های پلاستیکی چندبار مصرف است. برای آشنایی بیشتر با این ابزار کشاورزی تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
مزایای استفاده از سینی کشت نشاء
استفاده از سینی کشت نشاء در کشاورزی مزیت‌های زیادی به همراه دارد که در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.
- استفاده از سینی نشاء کاری موجب کنترل گسترش بیماری‌ها و آفات می‌شود.
- تا زمانی که به سینی آسیبی نرسد امکان استفاده مکرر از آن وجود دارد.
- حمل و جا به جایی آن حتی پس از کشت نشاء بسیار راحت است.
- قیمت این وسیله در قیاس با سیار ابزارهای کشاورزی مناسب است.
- تهویه و زهکش مناسبی را ایجاد می‌کند.
- میزان نشاء تولیدی با استفاده از این سینیها افزایش پیدا می‌کند.
علاوه بر تمامی موارد ذکر شده استفاده از سینی کشت نشاء می‌تواند موجب زودرس شدن محصولات نیز بشود. در مجموع روش نشاء کاری فضای کمی احتیاج دارد و در کاهش مصرف سوخت، کود، انرژی و نیروی انسانی موثر است.
این سینیها در ابعاد و اندازه‌های گوناگونی تولید شده‌اند و کشاورز می‌تواند براساس عمق حفره‌های سینی و میزان سی‌سی مورد نیاز خاک، سینی مناسب محصولات را انتخاب کند. برای مثال از یایزهای بزرگتر این سینی می‌توان برای تولید نشاء خیار یا توت فرنگی استفاده کرد.
انواع سینی کشت نشاء از لحاظ مواد سازنده
سینی‌های کشت نشاء از لحاظ مواد اولیه تشکیل دهنده به دو دسته پلی اتیلن و یونولیت تقسیم می‌شوند. در ادامه هر یک از این سینیها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
سینی نشاء پلی اتیلن
برای ساخت سینی کشت نشاء از دو ماده پلی استایلن یا همان پی‌اس و پلی اتیلن یا پی‌ای استفاده می‌شود. پی‌ای منعطف تر است و برای ده دوره کشت می‌توان از آن استفاده کرد. پی‌اس اما شکننده تر بوده و معمولا یک بار مصرف است؛ در صورتی که کشاورز با دقت بسیار نشاء را از سینی کاشت خارج کند، می‌تواند یک بار دیگر نیز آن را به کار بگیرد.
مزیت‌های استفاده از سینی کشت نشاء پلی اتیلن
- این سینیها معمولا تنوع رنگ بهتری دارند و برای تبادل حرارت و افزایش کیفیت نشاء بسیار مناسب‌اند.
- بسته به نوع کشت، تنوع این سینیها فراوان است.
- عموما طول عمر بالا و قابلیت شست و شو برای استفاده مجدد را دارند.
- جا‌به‌جایی آنها بسیار راحت است.
- خرید و استفاده از این سینیها بسیار مقرون به صرفه است.
- نشاء تولید شده در سینی‌های پلی اتیلن بسیار مرغوب و بدون تلفات است.
- میزان تولید و بازده کشت را افزایش می‌دهد.
- در قیاس با سینی‌های موجود در بازار، خارج کردن نشاء از سینی‌های پلی اتیلن بسیار راحت است.
- در برابر نور خورشید و اشعه ماورای بنفش مقاومت خوبی دارد.
- حجم و ابعاد آن برای انواع کشت‌ها مناسب است.
- انعطاف‌پذیری و نرمی مناسبی دارد.
سینی نشاء یونولیت
این سینیها از پلاستوفوم فشرده یا همان یونولیت تولید شده‌اند و به همین جهت مزیت‌های بسیاری دارند؛ از جمله استقامت بالا و سبک بودن که موجب حمل راحت و ایمن می‌شود و وجود عایق صد درصدی که موجب حفظ رطوبت می‌شود.
انواع سینی کشت نشاء براساس تعداد حفره‌ها
سینی ها از نظر تعداد حفره ها بسیار متنوع می باشد که با توجه به نوع بذر و نوع گیاه و اندازه گیاه انتخاب می شوند. تعداد حفره ها از 4 حفره در هر سینی شروع می شود که اندازه حفره ها بزرگتر است تا سینی 128 حفره ای که انداره حفره ها بسیار کوچکتر می باشد.
تولید نشاء با کاشت بذر به دیل حساسیت بالا برای جوانه زدن و رشد نشاء نیازمند محیط ایدآل و مراقیت های وپژه می باشد به همین دلیل اسنفاده از این سینیها و محیط گلخانه بسیار مناسب می باشد و در هنگام انتقال نشاء به زمین اصلی از آسیب رسیدن به گیاه جلوگیری می شود.
سینی کشت بذر با توجه به نوع بذر و انداره رشد گیاه بعد از کاشت دارای حجم مناسبی می باشد و برای روشد و توسعه ریشه گیاه بستر مناسبی می باشد. و از زهکشی و تهویه مناسبی برخوردار می باشد که از بیماریهای قارچی جلوگیری می شود.
جهت آبیاری سینی ها در محیط گلخانه می توان از سیستم آبیاری قطره ای استفاده کرد و با نازل مه پاش پلاستیکی یا نازل مه پاش استیل به صورت پودری امر آبیاری را انجام داد تا ضمن حفظ رطوبت محیط از هدر رفت آب جلوگیری شود.
سینی کشت نشاء 104 حفره‌ای
این مدل از سینیها برای کاشت نشاء انواع سبزیجات و صیفی‌جات، مانند گوجه، فلفل، بادمجان، خیارو…، مناسب هستند. این سینیها عموما از جنس پلی اتیلن ساخته شده‌اند و به همین دلیل انعطاف‌پذیری خوبی دارند.
ضمن این که می‌توان از آنها چندین برای برای کشت نشاء استفاده کرد. پس از رشد بذر می‌توان نشاء را به راحتی و بدون آسیب به ریشه از سینی جدا کرده و به زمین زراعی منتقل نمود.
سینی‌های نشاء 72 حفره‌ای
این سینیها برای کاشت بذر انواع گل و قلمه مناسب‌اند. این سینیها نیز از پلی اتیلن ساخته می‌شوند و تمام ویژگی‌های یک سینی پلی‌اتیلن مناسب را دارند.
سینی‌های 128 حفره‌ای
این مدل از سینیها برای پرورش بذرهایی با ریشه عمیق، مانند انواع کدو، بسیار مناسب‌اند؛ چراکه حجم حفره‌های آن چیزی در حدود 1.5 است. عموما این مدل سینیها را نیز از جنس پلی‌اتیلن می‌سازند تا ماندگاری بیشتری داشته باشند.
جمع بندی
در این مقاله به یکی از ابزارهای مورد نیاز برای کشت نشاء، یعنی سینی‌های مخصوص نشاء کاری پرداختیم و مزیت‌های استفاده از این سینیها را بیان کردیم. نشاء کاری امروزه رواج بسیاری در میان کشاورزان پیدا کرده و به نوعی جای کاشت بذر در روش‌های سنتی را گرفته است.
نکته مهم در هنگام استفاده از سینی کشت نشاء این است که هرگز سینیها را با خاک و ماسه پر نکنید؛ این ترکیبات سنگین هستند و جا به جایی را برای شما مشکل خواهند کرد. ضمن این که ضدعفونی هم نشده‌اند. در عوض برای ایجاد یک بستر کشت مناسب می‌توانید از ترکیباتی همچون کوکوپیت، پیت ماست غنی شده و ترکیب این دو استفاده نمایید.