آبیاری قطره ای و روش صحیح آن
آبیاری قطره ای یکی از روشهای آبیاری گیاهان در باغها و زمینهای کشاورزی، آبرسانی به صورت قطره ای است که نسبت به روشهای دیگر آب دهی، از کارایی و کیفیت بیشتری برخوردار است.
درآبیاری به روش نوین ، آب به صورت آهسته و پیوسته به وسیله لوله و اتصالات آبیاری قطره ای و قطره چکان ها به ریشه گیاه منتقل می شود. در روش آب دهی قطره ای، آب کمتری تبخیر می شود و بخش زیادی از آب به ریشه گیاه وارد می شود.
در این مقاله به بررسی انواع روش صحیح آبرسانی بارانی و قطره ای، ابزار مورد نیاز برای آبیاری نوین ، روش صحیح آبرسانی به روش قطره ای و مزایای استفاده از این روش می‌پردازیم.
انواع روشهای آبیاری قطره ای
آبیاری نوین یک روش بسیار کارآمد و مفید است که امروزه مورد استقبال بسیاری از باغ داران و صاحبان زمین کشاورزی قرار گرفته است. آبیاری بهینه نوین برای آب دهی به هر نوع گیاه و هر نوع زمینی مناسب است و متناسب با نوع زمین و گیاه از روشهای مختلف آن برای آبیاری و رشد گیاهان استفاده می شود. روش های آبیاری گیاهان به روش قطره ای عبارتند از:
آبیاری به روش نوین زیر سطحی:
نوعی آبرسانی قطره ای است که محل خروج آب در زیر خاک قرار دارد و آب مستقیما به ریشه گیاه وارد می شود. در این روش میزان تبخیر بسیار کم است و بیشتر آب به ریشه منتقل می شود. آب رسانی زیر سطحی، برای محیطهای گرم و خشک که میزان تبخیر در آنجا بسیار زیاد است، مناسب است.
آبیاری به روش قطره ای بابلر:
یک نوع روش آب دهی قطره ای است که به صورت چتری و آبفشان باعث انتقال آب به گیاهان می شود. این روش آبرسانی برای درختان بزرگ و گیاهان بلند مورد استفاده قرار می گیرد.
آبرسانی قطره ای با نوار تیپ:
یک روش آبیاری به صورت قطره ای است که برای آبیاری گیاهانی که به صورت ردیفی کاشته شده اند، مورد استفاده قرار می گیرند. در روش آبرسانی قطره ای با نوار تیپ، از یک نوار انعطاف پذیرکه از جنس پلی اتیلن است، برای آبیاری گیاهان استفاده می شود.
ابزار مورد نیاز برای آبرسانی به روش قطره ای
برخلاف روشهای آبیاری سنتی که بیشتر کارها به صورت دستی انجام م یشود، در روش آبیاری قطره ای، آبیاری گیاه با استفاده از دستگاه و لوله های پلی اتیلن مخصوص انتقال آب و قطره چکانها انجام می شود و نیازی به استخدام نیروی کار زیاد برای آبیاری نیست. ابزار مورد نیاز برای آبیاری به روش قطره ای عبارتند از:
- انواع قطره چکان و اتصالات مربوطه
- لوله های اصلی، لوله های فرعی و لوله های مخصوص آبرسانی
- فیلترها دیسکی
- تانک کود
- منبعی برای آب که می تواند از چاه آب یا آب شهری باشد.
- ایستگاه کنترل مرکزی که از ایستگاه فیلتراسیون و ایستگاه پمپاژ تشکیل شده است
تجهزات مورد نیاز برای آبیاری
روش صحیح آبیاری به روش قطره ای
در آبیاری به روش قطره ای، آب ابتدا از منبع خارج می شود و برای فیلتر شدن و پاکسازی وارد شبکه پمپ می شود. در ایستگاه فیلتراسیون به کمک فیلتر سیلکونی یا فیلتر شنی، مواد درشت و ذرات اضافی خارج می شوند.
میکرواورگانیزمها و جلبکهای که در آب قرار دارند، از طریق فیلتر شن یا فیلتر سیلکون، پاکسازی می شوند. آب بعد از خروج از این فیلترها وارد فیلتر دیسکی می شود تا ذرات بزرگ و جامدی که در سطح آب معلق هستند، از آن خارج شوند.
بعد از فیلتر شدن، آب آماده ورود به لوله های آبرسان است که قبل از آن معمولا وارد تانک کود می شود و مقداری کود را در خود حل کرده و وارد لوله اصلی می شود که آب را به محل مورد نظر هدایت می کند. در ادامه آب وارد لوله های فرعی و جانبی می شود و از طریق قطره چکانها موجب انتقال آب به ریشه گیاه می شوند.
نواع قطره چکان برای آب دهی به روش قطره ای
قطره چکان یا دریپرها ابزاری هستند که در اجرای آبیاری قطره ای، باعث انتقال آب از لوله به ریشه گیاهان می شود. قطره چکانها انواع مختلفی دارند و با توجه به میزان استفاده از آب و نوع گیاه و زمین، از انواع مختلف آن در آبیاری استفاده می شود. قطره چکانها باعث انتقال مقدار معین آب به ریشه گیاه می شود.
قطره چکان با مجرای طولانی:
نوعی قطره چکان با مجرای بلند و پر پیچ و خم هستند که باعث خروج آب از لوله های فرعی آبیاری قطره ای به ریشه گیاه می شوند. قطره چکان با مجرای طولانی به دلیل بلند و پر پیچ بودن، دچار گرفتگی می شوند و هزینه های زیادی را برای تعمیر و نگهداری در بر خواهند داشت.
قطره چکان صفحه ای:
قطره چکان صفحه ای در اثر قرار گرفتن چند صفحه روی هم ساخته می شود و آب با عبور از صفحات عرضی و درونی آن از سوراخی که در پایین قطره چکان وجود دارد، خارج می شود و آب را به ریشه گیاه منتقل می کند.
قطره چکان چند دهانه ای:
نوعی قطره چکان است که باعث انتقال آب تا چندین متر می شود و معمولا برای باغهای مرکبات و تاکستان و درختان مناسب هستند. ساختار قطره چکان چند دهانه ای به گونه ای است که دهانه آن از چند حفره تشکیل شده و تمام آن به یک لوله باریک متصل می شوند.
قطره چکان دکمه ای:
ساده ترین نوع قطره چکان، مدل دکمه ای است که از یک حفره بسیار کوچک تشکیل شده است و آب را به میزان کم منتقل می کند. قطره چکانها قیمت کمی دارد و برای گیاهانی که برای رشد به آب کمی نیاز دارند، مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع قطره چکان باید به طور دقیق نصب شود تا آب مستقیما به ریشه منتقل شود.
مزایای استفاده از آب دهی به روش قطره ای در باغداری وکشاورزی
- در هنگام استفاده از آب دهی قطره ای در باغها، تمام مساحت باغ خیس نمی شوند، بنابراین رشد علف های هرز در کنار رشد گیاه کاهش یافته و نیازی به هزینه های اضافی بابت کودهای شیمیایی و دستمزد کارگران برای تمیز کردن باغها نیست.
- در آبیاری به روش قطره ای، کلیه بخشهای زمین خیس نمی شود. این ویژگی باعث شده است که کارگران با راحتی و دقت بیشتری رسیدگی باغ را انجام دهند زیرا زمینهای خیس به دلیل گل شدن شرایط سختی را ایجاد می کنند.
- در آبیاری به روش قطرهای، آب به صورت آهسته و پیوسته باعث آبیاری گیاهان می شود. این ویژگی باعث شده است که آب کمتری در هنگام آبیاری گیاهان و زمینهای کشاورزی مصرف شود و هزینه های مصرف آب نیز کاهش پیدا کند.
- در آبیاری به روش نوین ، آبیاری گیاهان با استفاده از دستگاهها و اتصالات لوله ای انجام می شود و نیازی به استخدام کارگران زیاد برای آبیاری نیست.
- با کمک آبرسانی قطره ای می توان به تزریق کودهای مایع به گیاه پرداخت. استفاده از این روش برای کود دهی گیاهان علاوه بر کاهش نیروی کارگران به علت کنترل بیشتر در میزان کود و زمان آن، باعث کیفیت بیشتر کوددهی می شود.
قیمت راه اندازی آبیاری به روش قطره ای چقدر است؟
هزینه راه‌اندازی آبرسانی قطره ای به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. اما در حالت کلی آبیاری قطرهای جزو کم هزینه‌ترین روشهای آبیاری است و به همین دلیل طرفداران بسیار زیادی دارد.
از طرف دیگر در صورتی که سیستم آبیاری به روش قطرهای با اصول صحیح انجام شود 30 الی 50 درصد بیشتر از سایر روش‌ها در مصرف آب صرفه جویی می کند. متراژ زمین، محل پروژه و تجهیزات مورد نیاز از مهم ترین موارد تعیین کننده قیمت سیستم راه‌اندازی آبیاری به روش قطره ای هستند.